Suy giảm nhận thức nhẹ (Mild Cognitive Impairment – MCI): Giai đoạn cảnh báo trước bệnh Alzheimer
1. Khái niệm
Suy giảm nhận thức nhẹ (MCI) là tình trạng mà người bệnh có sự suy giảm về trí nhớ, khả năng ngôn ngữ, tư duy hoặc khả năng tập trung, nặng hơn so với sự lão hóa bình thường nhưng chưa đủ nghiêm trọng để chẩn đoán sa sút trí tuệ (dementia).
Đây được xem là “giai đoạn trung gian” – một tín hiệu cảnh báo sớm cho bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác.
Ảnh : Chụp cắt lớp positron sử dụng chất phóng xạ FDG
2. Triệu chứng thường gặp
- Trí nhớ giảm sút: hay quên các cuộc hẹn, đồ vật, thông tin vừa được nhắc.
- Ngôn ngữ và tư duy: khó tìm từ khi giao tiếp, mất nhiều thời gian để diễn đạt.
- Khả năng tập trung: dễ bị xao nhãng, khó theo dõi nội dung phim, sách.
- Ra quyết định: giảm khả năng giải quyết vấn đề hoặc tính toán đơn giản.
- Tính cách thay đổi: dễ cáu gắt, lo âu hoặc trầm cảm.
3. Nguyên nhân & Yếu tố nguy cơ
- Tuổi cao (≥ 60 tuổi).
- Di truyền (gen APOE ε4 liên quan Alzheimer).
- Bệnh lý mạn tính: tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu.
- Lối sống: ít vận động, chế độ ăn không lành mạnh, hút thuốc, uống rượu.
- Chấn thương sọ não hoặc rối loạn tâm thần kéo dài.
4. Biện pháp chẩn đoán
- Khám lâm sàng thần kinh & tâm thần kinh: đánh giá trí nhớ, tư duy, ngôn ngữ.
- Thang điểm sàng lọc nhận thức: MMSE, MoCA.
- Xét nghiệm hình ảnh học: MRI não để loại trừ nguyên nhân khác.
- Xét nghiệm máu & dịch não tủy: phát hiện dấu ấn sinh học Alzheimer (Aβ, tau).
5. Phương pháp can thiệp & phòng ngừa tiến triển
Hiện chưa có thuốc đặc hiệu điều trị MCI, nhưng nhiều biện pháp y học dự phòng và can thiệp lối sống giúp làm chậm tiến triển thành Alzheimer:
- Duy trì vận động thể lực (≥ 150 phút/tuần).
- Chế độ ăn Địa Trung Hải: giàu rau xanh, cá, dầu ô-liu, hạn chế thịt đỏ.
- Tập luyện trí não: đọc sách, học ngoại ngữ, chơi cờ, ghi nhớ.
- Ngủ đủ giấc & quản lý căng thẳng.
- Kiểm soát bệnh lý nền: huyết áp, đường huyết, mỡ máu.
6. Khuyến nghị cho bệnh nhân và gia đình
- Người cao tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ nên khám định kỳ lão khoa – thần kinh mỗi 6 tháng.
- Khi xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ MCI, cần được sàng lọc sớm để can thiệp kịp thời.
- Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi hành vi, hỗ trợ tinh thần và xây dựng môi trường sống lành mạnh cho người bệnh.
👉 Kết luận:
Suy giảm nhận thức nhẹ là giai đoạn vàng để phát hiện sớm nguy cơ sa sút trí tuệ và Alzheimer. Việc thăm khám định kỳ, thay đổi lối sống và can thiệp y học đúng cách có thể giúp bệnh nhân kéo dài tuổi thọ khỏe mạnh về trí tuệ, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội.
-------------------------------------------------
🏥 Địa chỉ: Lô 18,19,20,21,44,45 Đại lộ Võ Nguyên Giáp, P. Đông Vệ, TP. Thanh Hóa
📞 SĐT: 0237 8671 999
☎ Tổng đài CSKH 0836 999 599 để gặp nhân viên tư vấn.
🌎 Website: www.benhvienanbinhhung.vn